Siyasi Bağlantılı Şirketler Üzerine Bir Üçleme: Kindar Piyasa, Özelleştirmeler ve Otokrasi
“Siyasetçiler ve işletmeler arasındaki mülkiyet, yönetim ve çıkar ilişkileri oldukça yaygın gözlemlenen ama ülkeler arasında siyasi ve ekonomik düzenin kurumlarına göre çeşitlik gösteren bir olgu. Ekonomistler bu ilişkinin kaynak dağılımdaki denge ve makro ekonomik verimlik boyutunu önemserken, işletme alanındaki çalışmalar organizasyonlardaki etkinlik, kârlılık ve sürdürülebilirlik etkisini öne çıkarıyorlar. Her iki disiplindeki yaklaşımın ihmal ettiği konu ise kaynak paylaşımında siyasi müdahalelerin yol açtığı uzun erimli endüstri dengesizlikleri, demokratik erozyon ve bunun küresel izdüşümleri. Bu sunuşta siyasi bağlantılı şirket çalışmaları ile ilgili teorik yaklaşımları ve ampirik yöntemleri irdeleyerek, Türkiye üzerine yakın zamanda tamamladığım ortak çalışmalardan örnekler vereceğim.
Bunlardan ilki iş adamı gruplaşmalarının ideolojik temelleri, siyasi bağlantı ve fırsat erişiminde gösterdiği verimlilik farklarını ve derinleşen yarışmacı husumeti İstanbul Sanayi Odası’nın en büyük sanayi kuruluşu listelerinin on yıllık tahlili ile inceliyor. İkincisi enerji dağıtım özelleştirmelerinde neo-liberal yaklaşımın maneviyat söylemi ile içselleştirmesini, hukuki uygunsuzlukları ve kutsanan piyasa anlayışını, üçüncüsü ise egemen parti bağlantılarının borsada işlem gören şirketlerin yöntemi ve mülkiyetine nasıl müdahale ettiğini ve bu yapının politik şoklara ne şekilde yanıt verdiğini inceliyor. Elde edilen bulgular ekonomik etkisi artan ve partizan destek biçimi çeşitlenen siyasi bağlantılı şirket gruplarının yurt dışı bağlantılarına rağmen verimliliğinin düşük, teknolojide geri, krizlere de dayanıksız olduğunu gösteriyor.”
Etkinlik notlarına erişebilmek için aşağıdaki dosyaya tıklayabilir/indirebilirsiniz.
