Doktora Tezi: Dr. Miray Özden–Yüksek Lisans Tezi: Emre Söylemez

Dr. Miray Özden: Katılımcı Demokrasi ve Yerel Yönetimlerde Katılım: Trakya Örneği

 

Danışman: Prof. Dr. Erbay Arıkboğa
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı / Mahalli İdareler ve Yerinden Yönetim Bilim Dalı

 

Güçlü bir demokrasi, vatandaşların merkezde yer aldığı bir sistemle inşa edilebilmektedir. Katılımcı süreçlerde vatandaşa odaklanan ve vatandaşların karar alma süreçlerinde etkin olmasını sağlayan sistemler, demokrasinin öngördüğü temel ilkelerin hayata geçirilebilmesini kolaylaştırmaktadır. Vatandaş katılımı, demokrasi pratiğinin çekirdeğidir ve vatandaş katılımının varlığı demokrasi için bir kalp atışı olarak değerlendirilmektedir. Bu yüzden de vatandaş katılımına olanak verecek katılım mekanizmalarının tasarlanması, karar alıcılar için önemli bir sorumluluk alanını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, vatandaş katılımı konusunda örneklem olarak seçilen Tekirdağ, Kırklareli ve Edirne illerinde, vatandaş katılımı için oluşturulan katılım yöntemlerine yerel seçilmişlerin ve yerel bürokratların bakış açısının ne olduğunun belirlenmesi; Trakya Bölgesi’nde oluşturulmuş kurumsal uygulamaların nasıl tasarlandığı, ne şekilde işlediği, ne kadar etkin çalıştığı konusunda değerlendirmelerin yapılması amaçlanmıştır.

Emre Söylemez: Kent Coğrafyasında Diyalektik Bir Yöntem Olarak Ritimanaliz: İstanbul, Kadıköy Kent Araştırmaları Üzerine

 

Danışman: Prof. Dr. Turgay Kerem Koramaz
Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı / Kentsel Tasarım Bilim Dalı

 

Gündelik yaşam, kenti ve kentsel yaşamı anlamak için tartışılan çok boyutlu bir kavramdır. Özellikle endüstri devriminden sonra kalabalıklaşan ve karmaşıklaşan kentsel mekandaki gündelik yaşam, zamanın anlık kesitinden anlaşılamayacak kadar çok sayıda dinamikler dizisinin anlaşılmasında önemli bir araç haline gelmiştir. Kapitalizm etkisindeki gündelik yaşamı oluşturan kentsel ve toplumsal dinamiklerin okunmasında, kentsel yaşamı an’dan çıkarıp bir süreç olarak ele almayı sağlayan ritim ve ritimanaliz konusu önem kazanmaktadır. 1931’de Lúcio Alberto Pinheiro dos Santos’un “La rythmanalyse” kitabıyla başlayan ve Henri Lefebvre’in “Gündelik Hayatın Eleştirisi” (1981) serisinin 3. cildinde kentsel anlamda ele aldığı ritim ve ritimanaliz konusu, kentlere kapsamlı bir bakış açısı sunmaktadır. Lefebvre’nin ölümünün ardından derlenip yayınlanan “Ritimanaliz: Mekân, Zaman ve Gündelik Hayat” (2004) kitabı, geçmişte çoğunlukla modern kartezyen mekân düşüncesiyle ele alınmış kentin karmaşık yapısını okuyabilmek adına alternatif bir yöntem olarak gözükmektedir. Toplumsal yaşamın kentsel mekânda kendini gösteriş biçimini, diğer bir anlamıyla toplumun gündelik yaşamını, bir dizine oturtarak anlamaya çalışan bu yöntem, sürekli akış halinde olduğu varsayılan zaman boyutunu toplum-mekân boyutuyla birlikte ele almada önemli bir bakış açısı sunmaktadır. Lefebvre’nin (2004) “Muhalefetteki birlik” (unity in opposition) olarak adlandırdığı diyalektik bir görüş olan bu yöntem, karmaşık yapıların tüm boyutlarıyla kapsamlı şekilde anlaşılması için fırsat sunmaktadır. Lefebvre’nin tanımladığı ritimanaliz kavramında, ritimlerin çıkış noktası olarak kozmolojik, ekolojik ve fizyolojik (solunum, sindirim vs.) döngüler baz alınmaktadır (Lefebvre, 2004). Bu döngülerin gündelik yaşamda mekânsal ve toplumsal ritimler olarak kendini göstermesi, kent coğrafyası özelinde ağırlıkla kentsel mekân bağlamında olmaktadır. Bu sebeple İstanbul gibi karmaşık yapısına rağmen toplumsal özelliklerinin mekânsal yapı üzerinden okunabildiği bir kent özelinde ritim ve ritimanaliz perspektifi geliştirilmesi düşünülmüştür. Yapısındaki hem dinamik hem de özgün niteliklerden dolayı Kadıköy bölgesi vaka alanı olarak seçilmiştir. Yöntem olarak Kadıköy özelinde, değişim olgusuna odaklanan birçok sayıda şehircilik çalışması ele alınmış, ritimanaliz ve kent coğrafyası adına kavramsal tartışmalar yapılmıştır. Lefebvre’nin bakış açısına paralel şekilde yapıbozumcu bir yaklaşım benimsenmiş ve analitik bakış açısının aksine ritimanaliz, diyalektik bir yöntem olarak ele alınmıştır. “Kent Coğrafyasında Anahtar Kavramlar” (Latham, McCormack, McNamara, & McNeill, 2009) kapsamında ele alınan çalışmaların amacı, kapsamı, yöntemi ve önemi tanımlanmış ve ritimanaliz perspektifinden değerlendirilmesi yapılmıştır. “1-Konum ve Hareket, 2- Yaplı Çevre, 3- Öngörü ve Deneyim, 4- Sosyal ve Politik Organizasyon ve 5-Yerleşim Yeri ve Alışkanlıklar Çalışmaları” olacak şekilde 5 başlık altında 10 adet seçili bilimsel çalışmadaki yaklaşımların ve yöntemlerin, gündelik yaşamın temel dinamikleri olan ve diyalektik tartışmaların gerçekleşmesini sağlayan zaman-mekân-toplum boyutlarını ele alabilme kapasiteleri ortaya konmuştur. Böylece bir mekânın zaman ve toplumla olan ilişkisini birarada çözümleyebilmek adına ritimanaliz bakış açısının kullanılması ile elde edilebilecek kazanımlar belirlenmiştir.

Seminer Videoları